Arrrr. I’m a pirate

Hou je vast. Dit wordt een heel verhaal. Wat een week aan de kust! Maar eerst, terug naar vorige week vrijdag – 28 september. Samen met Auli vertrek ik op onze vrije dag naar Oslo, voor een dag tripje. Ik was al eens eerder in Oslo en het kan me niet zo bekoren, maar het is de dichtstbijzijnde grote stad, dat wil zeggen – 3 uur met de trein. We gaan voornamelijk om wat winterse kleren te shoppen. Dat lukt behoorlijk, ik ben nu voorzien van warme winterbooties – met profiel. Dat is wel zo handig, straks. Ook scoor ik een heerlijk touristische “handgebreide” sweater, die niet van wol is (die was zo’n 1000 NOK duurder, nee bedankt). We bezoeken het oude kasteel in de haven, uiteraard moet ik even op het kanon klimmen, en we wandelen richting het huis van de koning nu. Onderweg komen we een grote tent tegen, we dachten dat er een soort marktje zou zijn, maar nee het is een recordpoging Fårikål eten. Dat is wittekool gekookt met schapenvlees, peper en wordt geserveerd met aardappelen. Tegen een gratis lunch zeggen we met ons studentenbudget natuurlijk geen nee tegen, dus schuiven we aan. We doen nog wat koopjes, en na ons avondeten begeven we ons richting het operahuis dat op het water gebouwd is. Het is een nieuw gebouw, de bouw was geloof ik ergens klaar in 2006. Het was er de laatste keer dat ik in Oslo was tenminste nog niet. Het is fancy verlicht en we striken een pose zodat onze schaduw op het dak van het gebouw verschijnt. Je mag en kan gewoon over het dak van het operahuis heen lopen, daarom is het ook zo populair. Uiteraard mag een bezoek aan de lokale kroeg niet ontbreken. Tegen 23.00 gaan we weer richting Bo, het was een top dagje, met heerlijk droog – af en toe bewolkt weer.

Die zaterdag is dé Cowboy & Indianen fuif. Ik vond het niet zo fantastisch als men van te voren zei, maar de pre-party was gelukkig beter dan het feest zelf. De helft heeft nog behoorlijk z’n best gedaan om zich op te dossen. Ik presteer het om thuis te komen met een Indianenboog, handig voor een volgend verkleedfeestje.

Maandag vertrekken we met de klas naar Risøya, een eiland tussen Risør en Gjeving aan de kust. Het is de bedoeling dat we met de trein richting Vegårshei gaan, om daar de bus te nemen. De helft van de klas gaat met de auto, of gaat liften – uiteindelijk blijven Amanda en ik over om daadwerkelijk met het openbaarvervoer te gaan. Aangekomen in Vegårshei blijkt de bus niet te gaan omdat het herfstvakantie is voor de scholen. Lucky us. Daar sta je dan, 5 huizen, 1 supermarkt en een tankstation en nog meer dan 30 km. te gaan tot Risøya. We contacten onze klasgenoten, maar die kunnen ons niet ophalen want het is een rit van 45 minuten, dus dat zou beteken heen en weer 1,5 uur –dus dan zouden we te laat komen. We moesten om 16.00 uur op Risøya zijn. Dus zijn we begonnen met liften. Met nadruk op begonnen, want echt gelukt is het niet – wat wil je met gemiddeld 15 passerende auto’s per uur. Uiteindelijk kwam toch een van onze Slowaakse klasgenoten ons ophalen, omdat een andere Slowaak niet zo’n geluk had met liften en die stond ook ergens aan de weg. We waren uiteindelijk iets meer dan een uur te laten en waren na 17’en op het eiland. Het eilandje is tevens eigendom van Folkehøyskole Risoy, dat merendeel gericht is op maritieme vakken.

We konden direct aan de bak, de 13 persoons boot was al naar ons basecamp geroeit, nu moesten de 3 en 5 persoons zeilboten nog die kant op geroeid worden. Het was een beetje bewolkt en flink wat tegenwind, dus het duurt bijna een halfuur voordat we ons kamp bereiken aan de andere kant van ons eiland. Daarna bouwen we ons kamp op, en hebben we avond eten. Leiders deze week zijn Susanne, Clengt en Jakob. Jakob is echt type visser, Susanne is het moederlijke type en Clengt het jonge broekie met bruine krullen en blauwe ogen; top team dus.

Dinsdag begint zonnig, zo zien we het graag en wordt zelfs een beetje warm. We splitsen op in twee groepen en mijn groep begint met het leren van de knopen, want voordat we daadwerkelijk gaan zeilen moeten we natuurlijk wel weten hoe we alles vastzetten op de boot. Gelukkig ken ik bijna alle knopen al, dus ik heb er wel lol aan. We leren ook hoe we touw kunnen afbinden, dat was wel gaaf. Ik had het al wel eens gezien, maar nog nooit zelf gedaan. Na een halve ochtend prutsen met touw is het tijd voor onze lunch, en daarna kan de echte pret beginnen. We switchen van activiteit en het is nu de beurt voor onze groep om vrijwillig te kapseizen in het zeewater. Dat noemt een zelf reddende actie. Dus gaan we in tweetallen de boten in. De mast wordt vast gezet en is de bedoeling dat na kapseizen we als eerste de mast losmaken van de boot, deze moeten we richting de hulpboot zien te duwen, daarna de peddels richting diezelfde hulpboot en dan moeten we zelf in de hulpboot klimmen. Daarna terug het water in om met een emmer en soort schep je boot leeg te scheppen. Nadat je de boot zo’n 30 cm water hebt gehoosd, kan een persoon alvast in de nog half onder water staande boot klimmen om verder te gaan met hosen, dit is effectiever. Als er nog een bodempje water in staat kan de ander vast beginnen met roeien, nadat die ook aan boord is geklommen. Ik ga samen met Mirka de Slowaakse te water, al met al kost het ons toch bijna 20 minuten om weer aan land te komen en dat is een gemiddelde tijd. En dan te bedenken dat het zoute zeewater nu een temperatuur heeft van zo’n 16 graden. Gelukkig is er wollen thermo ondergoed. Samen met m’n regenpak werkt het als een soort wetsuit, dus koel ik niet al te erg af. Plus, omdat je bezig met hosen wordt je warm van het bewegen. We mogen ons daarna gelukkig omkleden in een droog pak, en daarna is het de beurt aan Mirka en mij om als hulpboot te functioneren. S’avonds verteld Jakob verhalen over zeetrollen en leren we het shanti lied “south australia” wat we de rest van de week nog vaker luidkeels zouden herhalen.

Woensdag begint shit. Het onweert en regent. Normaal starten we de activiteiten om 9 uur s’ochtends, maar de leraren besluiten om een uur uit te stellen om te kijken wat het weer doet. Gelukkig trekt het onweer voorbij, maar het blijft regenen en bewolkt. We roeien naar de Folkehøyskole om daar aan te meren en begeven ons richting het bootshuis. Op de zolder leren we meer over hoe een zeekaart te lezen. Er zijn verschillende symbolen voor grote rotsen, ondiep water, bakens langs de kust, vuurtorens en ga zo maar door. Het is erg interessant maar ook erg moeilijk want de tekens staan allemaal dicht op elkaar en zijn soms moeilijk van elkaar te onderscheiden omdat ze zo klein zijn op de map. We leren hoe je op een kompas koers kunt varen en hoe je een route op zee uit kunt zetten. Na de lunch klaart de lucht gelukkig op en kunnen we toch nog zeilen. De folkehøyskole ligt aan een soort baai, waardoor we niet direct op open zee zijn. Dus als beginnelingen kunnen we hier rustig heen en weer crossen zonder geraakt te worden door ander verkeer op het water. We leren sturen en hoe we overstag gaan. Het was erg gaaf, vooral als er even iets meer wind was voelde je echt hoe het zeil de boot naar voren trok. Ik wil absoluut vaker zeilen!

Donderdag begint wederom een beetje bewolkt, en geen wind. Jammer, want voor onze groep stond een dag zeilen op het programma. We roeien de zee op richting een ander eiland, maar onderweg is er eerst tijd voor vissen. Nu heb ik in mijn leven nog nooit gevist, ik begreep nooit zo goed wat daar nu leuk of gezellig aan was – en na deze week begrijp ik dat nog steeds niet. Daar zaten we dan, in ons bootje, met z’n 3’en – allen een lijn in de hand. Afwachten. Nu is zeevissen wel iets anders dan land vissen, de lijn moet sterker zijn en wij hadden een lijn met 5 haken onder elkaar en een gewicht aan de lijn. De bedoeling is dat je lijn een meter of 10 á 15 onder de boot laat zakken, en dan ga je een beetje op en neer met de lijn. That’s it. Echt über saai. Mijn eerste keer ging fantastisch, het gewicht is ergens vast komen te zitten tussen rotsen (of mijn verhaal: een gigantisch grote vis heeft hem mee genomen en ik kon de lijn niet houden), dus mijn lijn knapt. En zonder een gewicht aan het eind van de lijn kun je niet vissen, omdat de haken dan niet zakken. Echt een top ochtend, haha. Des ondanks leren we wel veel over de verschillende soorten vissen. Eén van de boten is lucky en vangt een kabeljauw. Daarna roeien we door naar eiland Risholmene voor lunch. Het begint weer te regenen, en van de zeilen maken we een overkapping zodat we droog ons broodje kunnen eten. Daarna klaart het gelukkig weer op en schijnt het zonnetje weer. We roeien terug, er is nog steeds geen wind, en er is wederom ruimte voor vissen. Later die middag zetten we netten uit, van een meter of 50 lang, om s’nachts vis en hopelijk ook krab te vangen. Het was erg leuk werk om alles met de juiste knopen aan de boei te krijgen. We vermelden duidelijk dat dit een net is van de outdoor klas van university of Telemark en dan roeien we weer terug.

Vrijdag ochtend beginnen we een uur eerder, zodat we om 8 uur ‘sochtends de netten op kunnen halen. Het is net Sinterklaas, de spanning stijgt – wat zal er in het net zitten?! We vangen 5 redelijk grote vissen (ik vind ze best groot), en ook nog 7 krabben. Dat wordt een lekker maal. De vissen slaan we direct dood in de boot en we doen ze in een emmer, de krabben zitten zo vast in het net dat we ze in het net laten zitten en pas aan land uit het net pulken. Het is een behoorlijk werkje dat toch zo 2 uur in beslag neemt. Hierna moeten de netten weer netjes terug in de box, en dus moeten ze weer uit de knoop gehaald worden. Shit werk. Na de middag beginnen we met het fileren van de vis. Van de 2 grootste vissen maken we filets, en de rest gaat in de vissensoep. Eerst snijden we de vis open om alle ingewanden er uit te halen, en daarna blijkt het snijden van een file nog een behoorlijk secuur werkje. Die van mij zag er in iedergeval niet zo strak uit als in de supermarkt. Alle restjes gaan in een aparte emmer, zelfs kop en staart worden bewaard zodat we er soepbasis van kunnen maken. Dan gaan we opzoek naar mossellen om onze maaltijd compleet te maken. Tegen een uurtje of vier beginnen we met het koken van de eerste gang: de soep. De restjes vis moet eerst pruttelen, dan gebruiken we dus allen de sappen, basis – hoe je het ook noemt, en voegen er kokosmelk, curry kruiden, prei en wortelen aan toe samen met mootjes vis. Het smaakt heerlijk. Op naar gang 2: gebakken kabeljauw met aardappelen, ook prima te doen! Gang 3: Mosselen, die zijn een beetje saai. Je moet ze een minuut of 10 koken, en als ze dan nog niet open zijn moet je ze weg gooien – dan zijn ze niet goed meer. Maar zonder boter en knoflook is het toch een beetje kauwen op die beestjes. De laatste gang, mijn favoriet: krabsalade. De krab moet levend het water in, indien je hem eerst dood en daarna kookt is hij giftig. Dus kop eerst het water in, dan is de krab direct dood – we willen niet dat het beestje onnodig lijd. We wachten daarom tot het water weer kookt en gooien dan pas de volgende krab erin. Na 20 minuten koken moet de krab afkoelen, waarna we ze kunnen pellen. Het is bijna wonderlijk hoe weinig vlees er over blijft van 7 krabben. Maar voldoende om allemaal een broodje krab, majonaise afgemaakt met een beetje citroen en peper te kunnen eten. Doe mij elke dag maar zo’n maaltijd!

Zaterdag is de dag waar ik erg naar uit gekeken heb: we gaan de hele dag zeilen met de “grote” boot, Rival. Alle boten hebben een naam, we praten dus niet over de 13 persoons boot, maar over Rival. We vertrekken om 9 uur en roeien eerst de baai uit naar een andere baai, er komt iets meer wind en het is tijd om de boot zeilklaar te maken. Alle knopen worden gecheckt, mast rechtop, de commando’s worden uitgelegd en iedereen krijgt een taak. Ik zit voorop de boot (voorsteven of boeg) en telkens als we draaien is het mijn taak om het zeil weer vast te zetten, na het overstag gaan. Het is echt fantastisch, we praten echt over stuurboord / bakboord in plaats van links/rechts en uiteraard – mij kennende, haal ik dat vaak door elkaar. Voordat we draaien schreeuwt de leraar “Ready for turning”, dan “Turning” en bij “Release” laat ik het touw vieren waardoor het zeil kan draaien, daarna vang ik de andere kant van het zeil en zet ik die vast aan de andere kant van de boeg dan roep ik hard “Fasten” en weet de leraar dat we OK zijn om verder te varen. Ik vond het echt een geweldige ervaring. We zeilen naar eiland Lyngør, echt een prachtig gezicht – allemaal witte en rode huisjes op een eilandje waar geen auto’s komen. Dus alles gaat per boot en alle ‘straten’ zijn niet breder dan 2 meter, omdat het voetganger verkeer is. Nog maar 70 mensen wonen er permanent, de rest zijn zomer/weekendhuisjes voor de rijke stinkerds uit Oslo. Ik zou bijna zeggen dat het hemel op aarde was, zo prachtig, schattig en vredig plekje. Maar het was niet altijd vredig, ergens begin 1800 o.i.d vond er een grote zeeslag plaats tussen Denemarken en Engeland. Jakob kan erg boeiend vertellen en dus na onze lunch horen we de historie over Lyngør. We hebben de mogelijkheid om een kleine shop binnen te stappen en uiteraard gaan we voor een ijsje, in de zon is het bijna 18 graden! Jammer dat de wind het wat frisser maakt. Hierna varen we verder naar Bukkholmen voor ons avond eten. We meren aan en krijgen eerste de opdracht om de route voor vanavond uit te zetten, want we gaan in het donker terug zeilen! Super spannend. Het komt dan volledig aan op varen op kompaskoers voor een bepaalde tijd bij een bepaalde snelheid. Kenmerkende dingen, zoals bakens en het aantal knipperingen van een unieke vuurtoren schrijven we op, zodat we hopelijk zonder rotsen te raken terug kunnen manoeuvreren naar Risøya. Dan is het aan Mirka en mij om ons avond eten te bereiden: spaghetty met mais, tomaten, knoflook, wortels en een hele hoop kaas. We stoken het vuur nog wat verder op en krijgen warme chocolade melk als toetje van Jakob.

Rond 21.15 vertrekken voor de terug weg. De boot wordt voorzien van een rood en groen licht zodat andere boten ons kunnen zien (de lichten zijn overigens niet veel groter dan een fietslampje – dus niets geen koplampen). We mogen onze hoofdlampen niet gebruiken, want volgens Jakob moeten we onze ‘nachtvisie’ gebruiken. Al zeilend komen we weer langs het dorpje Lyngør, waar een jazz feest aan de gang is. Een aangemeerde visboot aldaar verlicht ons antieke zeilschip met een groot zoeklicht en de feestvierders beginnen spontaan te applaudisseren. Jakob verteld ons dat hoe posh de jachten in de haven ook zijn, Noren hebben iets met oude boten – met name de historie achter de houten zeilboten. Dus ook al ziet die van ons er wat ‘oldschool’ uit, iedereen vind het fantastisch. Hierna hebben we nog bijna een botsing met een speedboot, dat was even schrikken voor mij. Ik zat ook de terug weg voor op de boeg, en eerst was de speedboot links voor, toen zwalkte het naar rechtsvoor en ineens kwam het recht op ons af. Snel hoofdlampen aan en heel hard schreeuwen. Lastminute gaat de speedboot op de rem en maakt het een zwiepert naar rechts. Waarschijnlijk had de beste bestuurder te diep in het glaasje gekeken. Jammer. De tocht terug verloopt voor de rest erg vredig. Het water is prachtig en de bijna vollemaan weerkaatst in het water. Ik heb echt het gevoel dat ik me enorm gelukkig mag prijzen dat ik dit gedaan heb, het was zo indrukwekkend. Na 23.00 zijn we terug op het kamp en allemaal nog te opgewonden om te gaan slapen.

Zondag roeien we alle boten terug naar het bootshuis, ruimen we het kampterrein op en schrobben we de boten schoon. Dat neemt nog behoorlijk wat tijd in beslag, maar net na de middag zijn we klaar. Iedereen kan om 13.30 zu hause keren. Samen met de mensen uit Whales en Marc uit Spanje ga ik met het openbaar vervoer, de rest lift terug of gaat met de auto. We worden door Niklaus afgezet in Tvedestrand alwaar de bus nemen naar Arendal. Daar moeten we meer dan 2 uur wachten op de trein richting Bø. Dus wederom tijd voor een ijsje aangezien het zonnetje nog steeds schijnt. Om 20.15 ben ik eindelijk thuis – moe maar voldaan. Wat een prachtige week, de foto’s zeggen genoeg ;).

Nu ben ik heerlijk 2 weekjes thuis in Bø, en dan volgt onze 10daagse studietrip. Dan mogen we alles in praktijk brengen wat we de afgelopen weken geleerd hebben.

Ha det!